‘Velen hopen al meer dan tien jaar op een beter bestaan'

Ethiopië, het land waar koffie is ontdekt. Het land waar de eerste mens vandaan komt. En het land met een rijke historie wat godsdiensten betreft. Dat is het land waar mijn nieuwe missie plaatsvindt, in de regio Tigray. Ethiopië krijgt vluchtelingen binnen uit aangrenzende gebieden en velen leven in vluchtelingenkampen. Ik geef hulp in twee kampen met vluchtelingen uit Eritrea.

Drie maanden geleden stapte ik uit het vliegtuig op het kleine vliegveld van Axum, een stad in het noorden van Ethiopië. De weg naar het project van Artsen zonder Grenzen was het eerste stuk verbazingwekkend goed. Onze Ethiopische bestuurder vertelde dat Chinese constructiewerkers de weg hebben aangelegd.

Het landschap in de regio Tigray was prachtig om te zien. In het droge gebied wisselden gele en rode tinten elkaar af en de wegen slingerden om heuvels heen. De groene bomen staken tegen het landschap af. Ik genoot van de rit en zag hoe kinderen grote groepen geiten leidden. Ook de herders zelf waren, vaak met stok, bij hun vee te vinden. Dromedarissen liepen bepakt met grote zakken goederen langs de weg. Het leverde bijzondere plaatjes op. En het besef ver van huis te zijn.

Maar hoe dichter we bij het vluchtelingenkamp Hitsats kwamen, hoe ongelijker de wegen werden. En vol met stenen en hobbels. Bij het zien van het kamp verbaasde het me hoe de kleine woningen zich dicht bij elkaar bevinden. En hoe ze zich geconcentreerd hebben in een gebied dat ik niet groter dan een paar vierkante kilometer schat. Gebieden die toen nog als onbekend voelden, en nu vertrouwd geworden zijn voor veel mensen.

Ons hulpproject richt zich op de mentale gezondheid van de vluchtelingen. Ook hebben we aandacht voor minderjarigen zonder familie, wat een grote groep in het kamp is. Ons team bestaat vooral uit verpleegkundigen, artsen en counselors, die van origine uit Ethiopië afkomstig zijn. De zorg die we bieden bestaat uit zowel psychosociale begeleiding als psychiatrische behandeling. We kunnen patiënten kort opnemen als het nodig is. Dat willen we echter zo veel mogelijk voorkomen, door op tijd de juiste begeleiding te bieden.

Dat doen we door laagdrempelig consulten aan te bieden. Hiervoor gaan we onder meer het kamp zelf in. Ons team is verrijkt met vluchtelingen, die in het kamp met hun eigen gemeenschap en in hun eigen taal de contacten leggen.

We werken dus in twee vluchtelingenkampen. Naast Hitsats werken we ook in het kamp Shimelba. Dat is al wat ouder. De vluchtelingen die daar leven, hebben te maken met moeizame processen om met begeleiding in een ander gebied of land herplaatst te worden. Veel vluchtelingen in Shimelba hopen al meer dan tien jaar op een beter bestaan.

Het is een bijzonder project, waar ik als gezondheidszorgpsycholoog een lange tijd op heb moeten wachten. Het bleek namelijk verre van eenvoudig om een werkvergunning te krijgen. Eenmaal hier blijkt het wachten de moeite waard te zijn geweest. De behandelingen draaien volop en ik leer elke dag.