Van patiënt naar hulpverlener in 's werelds enige nomaziekenhuis

Als kind kregen Muhammadu, Mulikat en Dahiru de ziekte noma. Noma is een levensbedreigende infectie waardoor weefsel in het gezicht afsterft. Zonder behandeling overlijdt 90 procent van de getroffenen binnen twee weken. Noma treft vooral kinderen die in grote armoede en slechte hygiënische omstandigheden leven.

Muhammadu, Mulikat en Dahiru horen bij de 10 procent die noma overleefden. Wel raakten hun gezichten ernstig verminkt, waardoor ze verder moesten leven met stigmatisering, pijn en ongemak. Alle drie ondergingen ze meerdere hersteloperaties in het nomaziekenhuis. Sindsdien hebben ze hun leven én dromen terug. ‘Ik wil nog steeds arts worden,’ zegt Muhammadu.

Op dit moment zit Muhammadu nog op school en werkt hij als schoonmaker in het ziekenhuis. Toen Muhammadu aankwam in Sokoto, kon hij nauwelijks z'n mond opendoen. Eten en praten was bijna onmogelijk. Na twee hersteloperaties gaat dat stukken beter. ‘Ik kan nu overal heen en schaam me niet meer,’ vertelt hij. ‘Ik vind het belangrijk om mensen te informeren over noma. Zodat ze weten: het dagelijks poetsen van je tanden verkleint de kans op noma aanzienlijk.’

De meest opvallende persoon in het nomaziekenhuis? Dat is ongetwijfeld de kleurrijke Mulikat. Samen met (psychologische) zorgteams gaat ze langs dorpen om haar verhaal te vertellen. Daarmee leert zo veel mogelijk mensen wat de eerste tekenen zijn van noma. Dat is belangrijk, want noma is goed te behandelen als het op tijd wordt aangepakt. Ook drukt ze families van kinderen met noma op het hart om de hoop niet te verliezen.

‘Ik weet wat patiënten moeten doorstaan,’ vertelt Mulikat. ‘Ik was altijd aan het huilen, wenste zelfs dat ik het niet had overleefd. Dan hoefde ik ook niet om te gaan met het stigma. Ik ben blij dat ik hier ben: de afgelopen twintig jaar ben ik vijf keer geopereerd. Nu kan ik zeggen dat het goed met me gaat. Ik vecht ervoor dat noma officieel wordt erkend als vergeten tropische ziekte.’

Dahiru duwt een stretcher met daarop een jonge patiënt. Het kindje is net voor het eerst geopereerd. Zelf herinnert hij zich zijn eerste operatie nog goed, hij was een tiener. Tijdens zijn herstel ontmoette hij Fatima, met wie hij later trouwde. Daarna ging hij aan de slag als schoonmaker en conciërge in het ziekenhuis. Fatima en hun tweeling overleden in het kraambed. ‘Het was ongelooflijk moeilijk,’ vertelt Dahiru. ‘Nu ben ik hertrouwd en heb ik twee gezonde kinderen. Ik ben gelukkig. Soms kan ik nog steeds niet geloven dat ík nu degene ben die mensen helpt.’

In 2014 starten onze teams met het ondersteunen van 's werelds enige nomaziekenhuis: het nomaziekenhuis in Sokoto, Nigeria. We voeren hersteloperaties uit en bieden we ondersteuning bij voeding en psychologische zorg. Met de steun van onze donateurs hebben we sinds 2014 1.152 operaties uitgevoerd.

De kans is groot dat noma binnenkort wordt opgenomen in de lijst met vergeten tropische ziekten van de Wereldgezondheidsorganisatie. Een belangrijk moment, want hierdoor komt er meer aandacht voor de ziekte en zullen er meer middelen beschikbaar worden gesteld. Dat biedt hoop voor patiënten als Muhammadu, Mulikat en Dahiru.