Mensen zijn door hun reserves heen

Een van onze verpleegkundigen in Taiz vertelde me dat ze ten einde raad een patiënt haar gouden ring had gegeven: “Dan kon ze misschien nog een behandeling tegen haar kanker krijgen in de hoofdstad Sana’a.” Deze daad was zo tekenend voor hoe wanhopig Jemen is na 23 maanden gewapend conflict... De meeste mensen zijn volledig door hun reserves heen.

Ambtenaren, dus ook medisch personeel, worden nauwelijks meer betaald. Velen proberen daarom te overleven door te werken in privéklinieken, die voor de meeste mensen onbetaalbaar zijn. Medicijnen en medische materialen zijn moeilijk verkrijgbaar, want de import en binnenlands transport zijn nagenoeg geblokkeerd. Mensen moeten vaak wachten tot ze zo ziek zijn dat de spoedeisende hulp van een ziekenhuis ze accepteert, want gratis medische eerstelijns posten zijn nauwelijks meer open. Als de import niet snel weer voldoende op gang komt, zal de situatie, ook de voedselsituatie, ernstig verslechteren.

Heel indrukwekkend was mijn bezoek aan ons project in Taiz, waar de frontlinie dwars door de stad loopt. Het centrum van Taiz is een enclave geworden. We ondersteunen er aan beide kanten van de frontlijn ziekenhuizen, waaronder een moeder-en-kind ziekenhuis en een traumacentrum voor gewonden. Onze hulp in Taiz bestond in 2016 onder meer uit de begeleiding van 5.300 bevallingen en de verpleging van 2.500 ondervoede kinderen. Sinds het begin van het conflict hebben we 10.700 oorlogsgewonden opgenomen.

Van alles wat ik in Jemen heb gezien, maakte onze Jemenitische collega’s de meeste indruk op mij, zoals de verpleegkundige die haar ring weggaf. Ook in Taiz ontmoette ik een van onze chauffeurs, die op 100 meter van de frontlinie woont. Iedere dag gaat hij na zijn werk terug naar deze gevaarlijke plek en iedere dag gaf zijn vrouw, ondanks de loodzware omstandigheden in de enclave, aan haar man eten voor ons mee, uit dankbaarheid dat we in Taiz werken. Ondanks al hun persoonlijke moeilijkheden blijven deze mensen hun patiënten en hun land trouw. Dat vind ik heel bijzonder.

Het conflict lijkt muurvast te zitten. Het land is inmiddels zo goed als afgesloten van de buitenwereld, bijna niemand kan er nog uit. De gevechten hebben nu ook de zeehavens bereiken, waarmee de laatste aanvoerlijnen dreigen afgesloten te raken. Daarmee is er een grote kans op ernstige voedseltekorten binnen een paar maanden. Daarbij is de internationale aandacht voor Jemen erg beperkt, zodat dit een totaal vergeten oorlog dreigt te worden. Artsen zonder Grenzen blijft in ieder geval z’n uiterste best doen om hier zoveel mogelijk levens te redden, én te voorkomen dat Jemen van de internationale agenda valt.