Artsen zonder Grenzen Verpleegkundige Daniele Steuermann

Daniela Steuermann

Verpleegkundige

Regenseizoen in Sierra Leone

Drukkend warm en flink door elkaar geschud: zo voelt het regenseizoen aan in Sierra Leone. Een paar weken geleden was het in de terreinwagen anderhalf uur rijden om onze kliniek in het dorp Mile 91 te bereiken. Nu is dat drie uur. Op de straten liggen enorme plassen, poelen en heuvels van modders. Het kost ons de nodige toeren om te voorkomen dat we vast komen te zitten. Dit zijn geen prettige ritjes.

Levensgevaarlijke omstandigheden

Tijdens een van die ritten, vraag ik me af hoe het moet zijn voor de mensen die hier wonen. Het belangrijkste transportmiddel voor veel mensen is de motorfiets. Maar de wegen zijn levensgevaarlijk voor ze. Ongelukken liggen op de loer. Ze moeten eigenlijk langzaam rijden en schuilen als de regen te hevig wordt. Maar als je met een ziek kind naar de kliniek moet, wil je dat helemaal niet.

Fatmata, 1 maand oud, heeft symptomen van malaria. Haar moeder wacht met haar in onze kliniek op de uitslag van de malariatest. © Giuseppe La Rosa/MSF
Fatmata, 1 maand oud, heeft symptomen van malaria. Haar moeder wacht met haar in onze kliniek op de uitslag van de malariatest. © Giuseppe La Rosa/MSF

Regen en malariamuggen

Malaria wordt overgebracht door vrouwtjesmuggen die met de malariaparasiet geïnfecteerd zijn. Deze malariamuggen gedijen goed bij warme en vochtige omstandigheden. Tijdens een regenseizoen vermenigvuldigen zij zich dan ook massaal in grote plassen van stilstaand water.

Wachtruimte nokvol

En zodra de regens beginnen, neemt het aantal kinderen in de kliniek flink toe. Als we die dag ’s ochtends aankomen, zit de wachtruimte al nokvol met moeders en kleine kinderen. De meesten hebben malaria en longontsteking. Deze ziektes sparen niemand. De jongste patiënt is nog geen zes weken oud.

Verzwakken

Malaria kan dodelijk zijn. Zeker voor kinderen onder vijf jaar die niet snel genoeg behandeld worden. Ze krijgen hoge koorts en moeten overgeven. Een jong lichaam kan dan snel heel erg verzwakken. En als de gesteldheid van dat kindje al fragiel was, kan er bijvoorbeeld bloedarmoede optreden, waarbij bloedtransfusies cruciaal worden. In het ziekenhuis in de grotere plaats Magburaka hebben we daarom een bloedbank geopend. Ontzettend veel mensen in de regio steunen ons met bloeddonaties. Dat is geweldig om te zien!

3 kinderen per bed

In de kliniek in Mile 91 hebben we een kleine verpleegafdeling opgezet. Kindjes die er ernstig aan toe zijn, krijgen daar intensieve zorg. Om te illustreren hoe snel malaria om zich heen kan slaan: we hebben twee bedden in de kliniek en daar liggen nu elke dag tot 3 kinderen per bed op.

Malariakindje Ramatu

Eén van die kindjes was Ramatu. Haar toestand verergerde heel snel. Ze reageerde niet op de medicijnen die we haar gaven en kreeg zelfs stuiptrekkingen. We hielden haar voortdurend in de gaten en maakten ons ontzettend veel zorgen. Ze was inmiddels in een coma geraakt. We konden haar echter niet overbrengen naar het ziekenhuis in Magburaka, waar specialistische zorg was. De reis zou door de extreme weersomstandigheden te lang duren. We konden alleen maar ons uiterste best doen en hopen dat ze op enig moment stabiel zou worden.

Verpleegkundige Daniela Steuermann: ‘Hier bezoek ik mijn patiëntje Ramatu.’ © MSF
In de kliniek in het dorp Mile 91. © Giuseppe La Rosa/MSF

Dag voor dag

Dat gebeurde gelukkig, na 3 intensieve dagen. Samen met Ramatu’s vader Abdul brachten we haar alsnog naar het ziekenhuis in Magburaka. Daar bleef ze 2 weken, de eerste 3 dagen nog in een coma. Langzaamaan herstelde ze, dag voor dag, totdat ze eindelijk helemaal beter naar huis kon.

Moeilijkste momenten

Dat zijn voor mij de moeilijkste momenten: wanneer we beslissingen moeten maken die direct impact hebben op leven en dood. Moesten we de gevaren op de weg trotseren of moesten we wachten, met alle mogelijke gevolgen van dien? Elke dag worden we geconfronteerd met zulke verantwoordelijkheden. Het enige dat mijn collega’s en ik kunnen doen, is onze vaardigheden en ervaringen gebruiken om die besluiten zo weloverwogen mogelijk te nemen. Gelukkig redden we daar heel veel levens mee.