BLOG: Voor alles is een eerste keer

Heb je ooit een autotransfusie in het veld uitgevoerd?

Ik ook niet.

Het idee is briljant. Als een patiënt heel heftig bloedt en je hebt geen donorbloed, dan vang je het bloed van de patiënt zelf op en geef je het terug via een infuus.

Simpel?

Not!

Er kunnen een miljoen dingen misgaan als je niet de juiste apparatuur hebt. Eén van de risico’s is dat, als je niet extreem voorzichtig bent, het bloed te snel kan stollen waardoor het nutteloos is voor de patiënt. Of nog erger, als je het bloed niet goed genoeg weet te filteren kan er besmet materiaal in achterblijven. Dat kan levensbedreigend voor de patiënt zijn. Om nog maar te zwijgen van de risico’s op infectie.

Vandaag hadden we alleen geen keuze, we moesten snel handelen.

Een vrouw van eind 20 kwam binnen met een buitenbaarmoederlijke zwangerschap met heftige interne bloedingen in haar buik. Het probleem: haar bloedgroep was O-negatief en daar hadden we niks van op voorraad in het ziekenhuis. Het lab deed nog een check bij andere ziekenhuizen maar helaas, er was geen zak O-negatief bloed in Bangui te vinden.

Ondertussen was de patiënt nog steeds aan het bloeden. Daarom besloten de gynaecoloog en ik om haar naar de operatiezaal te brengen zodat we toch konden beginnen met opereren.

Ons plan was om een autotransfusie te doen met het eigen bloed van de patiënt dat zich had opgehoopt in de buik. Ik heb autotransfusies gedaan in het ziekenhuis in Helsinki en daar was het makkelijk dankzij de mooie apparatuur die we daar hebben. Maar ik had het nog nooit onder deze omstandigheden uitgevoerd. Hoe dan ook, het was de enige optie voor de patiënt.

Na slechts één zak was ze al gestabiliseerd.

De chirurg maakte de operatie af en we verplaatsten haar naar de uitslaapkamer. Ze was nog steeds zwak met lage bloedwaarden, maar al veel beter. We gaven haar nog een zak van haar eigen bloed en bleven haar observeren in de uitslaapkamer.

We konden haar die avond ontslaan.

’s Avonds vonden mij collega’s een O-negatieve bloeddonor. Dat was waarschijnlijk te laat geweest en je vraagt je af wat er gebeurd was zonder de autotransfusie.

Ik vond het wel spannend om te zien of en hóe ze zou herstellen van de operatie. Maar gelukkig zagen we in de volgende dagen goede vooruitgang.

Dit was een van de positieve verassingen tijdens mijn tijd hier en eentje die ik goed kon gebruiken. Het moment dat je de patiënt weer ziet en dat de spanning omslaat naar opluchting… dan kan je alleen nog maar een diepe zucht van verlichting slaken. En om het nog beter te maken, het was ook nog eens goed teamwork.

Je probeert met al je kennis en kunde er het beste van te maken met de middelen die je hebt, in hele uitdagende omstandigheden. En soms gaat het gewoon allemaal goed.

Het lijkt erop dat er voor alles een eerste keer is.