Op 29 mei 2016 heeft een delegatie van Artsen zonder Grenzen de Somalische hoofdstad Mogadishu bezocht. Het doel: een dialoog met de regering openen en onderzoeken van voorwaarden en toezeggingen die nodig zijn om een terugkeer van Artsen zonder Grenzen in de toekomst mogelijk te kunnen maken.
Nadere gesprekken en inschattingen
Tijdens dit bezoek spraken we met de premier van Somalië en met de presidenten van Puntland en South West State. Ook zijn er vervolgafspraken gemaakt met andere regionale leiders. Artsen zonder Grenzen heeft op dit moment nog geen besluit gemaakt over het herstarten van medische hulp in het land. Wij zullen na grondig beraad een beslissing nemen nadat we met alle partijen hebben gesproken, nader onderzoek hebben gedaan om de situatie in te schatten en onderhandelingen zijn aangegaan. Deze zullen in de komende maanden plaatsvinden.
Vertrek in 2013
Op 14 augustus 2013 verklaarde Artsen zonder Grenzen dat zij zich na 22 jaar gedwongen ziet al haar medische noodhulpprogramma's in Somalië stop te zetten. De reden: er vonden extreme aanvallen op onze medewerkers plaats waarbij gewapende groepen en civiele leiders het doden, plegen van aanvallen en ontvoeren van humanitaire hulpverleners steeds meer ondersteunen, tolereren of goedkeuren. Het is meerdere malen voorgekomen dat dezelfde partijen met wie Artsen zonder Grenzen garanties moet onderhandelen om haar medisch-humanitaire hulp ongehinderd te kunnen verlenen, een rol speelden in aanvallen op Artsen zonder Grenzen medewerkers. Zij waren ofwel direct betrokken dan wel keurden zij het impliciet goed. Hun acties en het gedogen van de ontstane situatie snijdt in feite honderdduizenden Somaliërs af van humanitaire hulp.
‘Daarom moesten wij besluiten per direct uit Somalië te vertrekken. Met pijn in ons hart en woede in ons lijf. Het gaat tegen alles in waar wij voor staan. We hebben geprobeerd de best mogelijke oplossingen voor onze patiënten te vinden. Maar de vereisten die wij nodig hebben om ons werk te kunnen doen: respect voor medisch-humanitair werk en handhaving van veiligheidsgaranties, zijn er nu niet meer.’
Arjan Hehenkamp, directeur Artsen zonder Grenzen
22 jaar in Somalië
Somalië lijdt al meer dan twee decennia onder een burgeroorlog en het gebrek aan een functionerende overheid. De bevolking kampt met geweld, langdurige droogteperiodes, verlies van huis en inkomstenbronnen en heeft nauwelijks toegang tot voorzieningen en gezondheidszorg. Dit veroorzaakt een voortdurende humanitaire crisis in Somalië en grote vluchtelingenstromen naar omringende landen. Artsen zonder Grenzen werkte sinds 1991 in het land. In verband met onze neutraliteit en onafhankelijkheid accepteerden we voor onze activiteiten in Somalië geen financiële steun van regeringen. Ons werk in het land financierden we alleen met geld van het publiek. Zo konden wij onze onafhankelijkheid van politieke en militaire machten garanderen.
Gestopte hulpprojecten Somalië
Alle hulpprojecten van Artsen zonder Grenzen in Somalië zijn stopgezet. Tot dat moment boden ruim 1.500 hulpverleners gratis basisgezondheidszorg, hulp bij ondervoeding, moeder-en-kindzorg, chirurgische zorg, bestreden zij epidemieën, voerden zij vaccinatiecampagnes uit, zorgden zij voor schoon water en deelden zij hulpgoederen uit.
Zij verleenden hulp in Mogadishu en buitenwijken Afgooye en Daynille, Balad, Dinsor, Galkayo, Jilib, Jowhar, Kismaayo, Marere en Burao. Alleen al in 2012 voerden onze teams meer dan 624.000 medische consulten uit, namen zij 41.100 patiënten op voor verpleging, verzorgden zij 30.090 ondervoede kinderen, entten zij 58.620 mensen in en hielpen zij bij de bevalling van 7.300 baby's.
Hulpprojecten in buurlanden
Wij zetten onze hulp aan Somalische vluchtelingen in buurlanden Kenia (Dadaab vluchtelingenkampengroep) en Ethiopië voort.
Februari 2017
