Een veilige (werk)omgeving bij Artsen zonder Grenzen

In een veilige (werk)omgeving voelt iedereen zich veilig, welkom, gerespecteerd en gewaardeerd. Dit houdt in dat er geen ruimte is voor onacceptabel gedrag dat een negatieve impact heeft op de fysieke en/of mentale gezondheid van onze medewerkers en patiënten. Onder onacceptabel gedrag verstaan wij:

• Machtsmisbruik
• Exploitatie (inclusief gebruik maken van sekswerkers)
• Misbruik van alcohol en andere drugs
• Agressie en geweld
• Psychologisch misbruik
• Seksueel grensoverschrijdend gedrag
• Seksuele relaties met minderjarigen (jonger dan 18 jaar) en patiënten
• Racisme en discriminatie

We werken er hard aan om een organisatiecultuur te creëren waarin iedereen zich verantwoord gedraagt en zich uitspreekt over onacceptabel gedrag. Zo kunnen we ongewenst gedrag niet alleen aanpakken, maar ook voorkomen.

Gedragscode

Iedere medewerker van Artsen zonder Grenzen, of ze nu op het hoofdkantoor werken of op uitzending gaan in de landen waar Artsen zonder Grenzen actief is, ondertekent bij indiensttreding onze Gedragscode. Hierin staat: wat de standaarden voor verantwoord gedrag zijn, wat wij verstaan onder onacceptabel gedrag, welke verantwoordelijkheden werknemers en leidinggevenden hebben en de meldingsprocedure voor klachten over onacceptabel gedrag. Onze gedragscode is openbaar en kan via onderstaande link worden gedownload.

> Download de gedragscode

Training en begeleiding

Om er zeker van te zijn dat alle medewerkers van Artsen zonder Grenzen weten wat er van hen verwacht wordt in termen van goed gedrag, hoe ze kunnen bijdragen aan een veilige werkomgeving en hoe ze onacceptabel gedrag kunnen melden, organiseren we regelmatig trainingen en workshops. Voor medewerkers die voor het eerst op uitzending gaan naar het buitenland is verantwoord gedrag een vast onderdeel van de training.

We zorgen ervoor dat medewerkers in leidinggevende functies zich bewust zijn van hun rol en verantwoordelijkheid in het creëren van een veilige werkomgeving. Zij worden getraind in het voorkomen van onacceptabel gedrag en hoe om te gaan met een klacht of melding.

Team Verantwoord Gedrag

Ons Team Verantwoord Gedrag focust zich op de preventie van onacceptabel gedrag en het opvolgen van klachten en meldingen. Zij zijn verantwoordelijk voor het opstellen van de gedragscode en de inhoud van trainingen en workshops over de gedragscode.

Personeelsvergaderingen

Zowel op onze kantoren als op locaties waar we hulp verlenen worden regelmatig vergaderingen gehouden voor medewerkers. Deze vergaderingen hebben als doel om de bewustwording over verantwoord(elijk) gedrag te vergroten, een omgeving te creëren waarin open gesproken kan worden over gedrag en te informeren over hoe om te gaan met waarnemingen van of ervaringen  met onacceptabel gedrag.

Open dialoog cultuur

Bij Artsen zonder Grenzen stimuleren we een open dialoog cultuur waarin medewerkers zich comfortabel voelen elkaar om advies te vragen, feedback te geven en elkaar aan te spreken op onacceptabel gedrag. Zo houden we onszelf en elkaar verantwoordelijk voor hoe we met elkaar omgaan.

We stimuleren patiënten en mensen in de gemeenschappen waarin we werken ook om onacceptabel gedrag door medewerkers van Artsen zonder Grenzen te melden, zodat beschuldigingen correct kunnen worden opgevolgd en/of onderzocht.

Machtspositie van (medische) hulpverleners

Het is enorm belangrijk dat onze hulpverleners in het buitenland zich ervan bewust zijn dat zij een zekere machtspositie hebben ten opzichte van patiënten, en soms ten opzichte van elkaar. We vragen hen daar op een verantwoordelijke wijze mee om te gaan en zich integer en respectvol te gedragen. Zo creëren we ook voor onze patiënten een veilige omgeving.

Iedereen kan een melding maken van onacceptabel gedrag van een medewerker van Artsen zonder Grenzen, óók wie niet voor Artsen zonder Grenzen werkt. Klachten komen terecht bij ons Team Verantwoord Gedrag.

Meldingskanalen en procedure

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het melden van onacceptabel gedrag, namelijk:

• Bij de eigen leidinggevende
• Bij de leidinggevende van de eigen leidinggevende
• Bij één van de (externe) vertrouwenspersonen op kantoor of in het land waar de medewerker werkt (indien aanwezig)
• Bij het Team Verantwoord Gedrag via rbu@amsterdam.msf.org

Na het indienen van een klacht over onacceptabel gedrag wordt de melding opgepakt door ons Team Verantwoord Gedrag. Het Team Verantwoord Gedrag bekijkt of een klacht ontvankelijk is en bespreekt verschillende opvolgingsmogelijkheden met de klager. Indien nodig kan het Team Verantwoord Gedrag zelf een onderzoek starten of een extern onderzoek aanbevelen. De onderzoekers spreken met relevante betrokken personen en eventuele getuigen en kijken naar mogelijk ander bewijs. Wanneer er overtuigend bewijs is dat het gemelde ongewenste gedrag heeft plaatsgevonden, dan doet het Team Verantwoord Gedrag een aanbeveling voor een sanctie voor de beklaagde medewerker. Sancties kunnen variëren van verbale of geschreven waarschuwing, schorsing of ontslag. Ontslag betekent dat iemand niet meer voor Artsen zonder Grenzen wereldwijd kan werken.

Bescherming van melders

We willen elke mogelijke barrière die het melden van onacceptabel gedrag in de weg staat wegnemen. Alle meldingen worden serieus opgepakt en altijd vertrouwelijk behandeld. Melders hoeven niet te vrezen voor ontslag als gevolg van een melding en als organisatie doen we er alles aan om risico’s voor de persoonlijke veiligheid van een melder en de beklaagde te minimaliseren.

Hulp voor slachtoffers

De veiligheid en het welzijn van slachtoffers van onacceptabel gedrag zijn altijd onze eerste prioriteit. We bieden psychologische- en medische hulp aan slachtoffers en waar nodig ook juridische ondersteuning.

Complicerende omstandigheden

We weten dat er omstandigheden zijn die mensen er van weerhouden een melding te maken van onacceptabel gedrag. Iemand is mogelijk bang voor stigmatisering, represailles of om niet te worden geloofd. Bepaalde contexten waarin we werken versterken mogelijk de angst om een melding te maken, bijvoorbeeld in conflictgebieden waar de bevolking sterk afhankelijk is van hulp van buitenaf of werkgelegenheid. Dit is een ingewikkelde zaak en we streven ernaar een omgeving te creëren waarin zowel onze patiënten als onze medewerkers ongewenst gedrag veilig kunnen en durven melden.