Bestrijding resistente tuberculose onder druk

Resistente tuberculose kan ontstaan als iemand eerder niet genezen is van gewone tbc, maar het kan ook rechtstreeks worden overgedragen. De behandeling voor MDR-TB is extreem zwaar, is erg duur en kan wel 2 jaar duren. De behandeling gaat gepaard met vele, ernstige bijwerkingen en de genezingskans, en dus de kans op overleven van de ziekte, is slechts 50%.

Volgens het bestaande TRIPS handelsverdrag mogen landen bij grote of dreigende medische noodsituaties, zoals die rond MDR-TB, zogenaamde ‘dwanglicenties’ afgeven. Door een dwanglicentie geldt een bepaald patent niet in dat land. Andere medicijnfabrikanten kunnen dan zogenaamde generieke versies van gepatenteerde medicatie maken. Die versies doen precies hetzelfde, maar kosten vaak maar een fractie van de prijs van het originele medicijn. Dat kan een essentieel verschil maken voor de bestrijding van een ziekte-uitbraak in een minder welvarend land.

Dit weekend wordt in New York na 2 maanden onderhandelen de eindverklaring voor de eerste VN-topconferentie ooit over tuberculose opgesteld. Die conferentie is in september. Een aantal grote landen, met name de Verenigde Staten, oefent onder invloed van hun farmaceutische industrie druk uit op de onderhandelaars. Verwijzingen naar TRIPS moeten van die landen uit die eindverklaring blijven.

De onderhandelaars in New York ronden naar verwachting maandag de slotverklaring af. ‘We roepen alle landen, vooral die met veel MDR-TB-patiënten, op om zich sterk te maken tegen deze druk. Daarbij gaat het onder meer om Brazilië, Rusland, India en China’, zegt hoofd Zuid-Azië Leena Menghaney van de medicijnencampagne van Artsen zonder Grenzen. ‘De topconferentie over tuberculose is een enorm belangrijke gelegenheid om het recht op betaalbare medicatie te verdedigen. Verspil die kans niet!’

Update: Op 24 juli heeft Zuid-Afrika bezwaar gemaakt tegen de gang van zaken rond de verklaring, waardoor de onderhandelingen over de definitieve tekst nu verder gaan.