Wat is ebola?

In 1976 was er in het noorden van de Democratische Republiek Congo, destijds Zaïre, een uitbraak van een mysterieuze en dodelijke ziekte. Iedereen die besmet raakte kreeg last van hoge koorts, huiduitslag en interne bloedingen. De ziekte verspreidde zich langs de oevers van de Ebola rivier en was dodelijk voor bijna iedereen die besmet raakte. Artsen, verplegers en patiënten. De ziekte verdween net zo mysterieus als deze verscheen en werd vernoemd naar de rivier. Pas later werd duidelijk dat ebola door een virus veroorzaakt werd.

Sinds de eerste uitbraak heeft ebola zich verspreid over meerdere landen in Afrika. Naast DR Congo is ebola voorgekomen in Zuid-Soedan, Guinee, Uganda, Sierra Leone. Tussen 2013 en 2016 werden deze landen getroffen door de grootste epidemie waar meer dan 11.300 mensen om het leven kwamen. Ebola is tot nu altijd epidemisch gebleven, dit betekent dat het zich niet wereldwijd heeft verspreid zoals een pandemie. Wel hebben deze landen te maken met verschillende uitbraken door de jaren heen, zo is DR Congo eind 2021 weer ebola-vrij verklaard na de 13e uitbraak.

Ebola wordt veroorzaakt door een virus en is daardoor een besmettelijke ziekte, het kan van mens op mens worden overgedragen via alle soorten lichaamsvocht. Bijvoorbeeld via bloed, speeksel, zweet of ontlasting; bij een ebola besmetting is het dan ook belangrijk om direct lichaamscontact te vermijden en in isolement te gaan. Ebola verspreidt zich niet door de lucht, zoals corona, of via muggen, zoals malaria.

Binnen 2 tot 21 dagen na besmetting treden de symptomen van ebola op. De ziekte begint vaak met klachten als vermoeidheid, koorts en spier- en hoofdpijn. Kenmerkend zijn de ontstekingen in kleine bloedvaten waardoor patiënten verschillende bloedingen kunnen krijgen.

Ebola is te genezen, er is effectieve medicatie beschikbaar. Maar, voor een hoge overlevingskans is het wel noodzakelijk om direct na een besmetting te beginnen met de behandeling. Indien je binnen drie dagen na besmetting begint met de behandeling is ebola te genezen. Helaas worden ebolabehandelcentra nog vaak gezien als gevaarlijke of onbetrouwbare plekken waar veel mensen overlijden en daardoor ook vermijden.

Zodra een eerste besmetting is vastgesteld is een snelle response van levensbelang. De patiënt en directe omgeving staan centraal om ebola effectief te bestrijden. De behandelmethode bestaat uit 6 pijlers: medische zorg en isolatie van besmette personen, contactonderzoek om verspreiding in te dammen, preventie en voorlichting, veilige begrafenissen van slachtoffers, proactief bijhouden van nieuwe besmetting en ondersteuning van bestaande gezondheidszorg. Ook zetten we vaccinatiecampagne’s op.